«Έχω εθιστεί στα γλυκά»

«Κάθε μέρα πρέπει οπωσδήποτε να φάω ένα γλυκό»

«Τα απογεύματα με πιάνει λιγούρα για γλυκό»

«Δώσε μου σοκολάτα και πάρε μου την ψυχή»

«Τι είναι αυτό το πράγμα ρε παιδί μου.. αν δεν φάω ένα σοκολατάκι τη μέρα, δεν αντέχω!»

 Οι λιγούρες και αυτή η απερίγραπτη καθημερινή ανάγκη για γλυκό είναι κάτι το οποίο συναντώ στο περίπου 80% των ανθρώπων με τους οποίους συνεργάζομαι.

Και ναι, είναι κάτι από το οποίο μπορείς να απαλλαχθείς. Χρειάζονται μονάχα κινήσεις-ματ και θα δεις άμεσα την αλλαγή.

Σήμερα θα σε καθοδηγήσω σε μερικές βασικές συμβουλές προκειμένου να απαλλαχθείς από αυτή την καθημερινή ανάγκη για γλυκό, τη συνηθισμένη σου απογευματινή λιγούρα, την οποία αν δεν μπορείς παρά να ικανοποιήσεις.

Υπογλυκαιμία ή λιγούρα;

Ας αρχίσουμε από τα βασικά.

Το συχνότερο πράγμα που ακούω είναι «κάθε απόγευμα με πιάνει μια φοβερή υπογλυκαιμία και θέλω γλυκό», κάτι που είναι εντελώς ΛΑΝΘΑΣΜΕΝΟ.

Και θα καταλάβεις αμέσως γιατί είναι λανθασμένο.

Η λιγούρα είναι μια αίσθηση που ξεκινάει ξαφνικά στο κεφάλι μας και αφορά ένα συγκεκριμένο τρόφιμο (π.χ. σοκολάτα) το οποίο σκεφτόμαστε έντονα και αναζητούμε τη γεύση, τη μυρωδικά και την υφή του.

Από την άλλη πλευρά, η υπογλυκαιμία είναι ένα φαινόμενο το οποίο εκδηλώνεται όταν μας πέφτει το ζάχαρο με συμπτώματα όπως τρέμουλο, ζαλάδα, νευρικότητα, ξηροστομία, ταχυπαλμία, ιδρώτας, χωρίς να αναζητάμε κάποιο συγκεκριμένο τρόφιμο. Είναι ο τρόπος του οργανισμού να μας πει ότι η ζωή μας βρίσκεται σε κίνδυνο (αφού του λείπει η βασική πηγή ενέργειάς του: ο υδατάνθρακας)

Βλέπεις τη διαφορά;

Η λιγούρα δεν έχει καμία σχέση με την υπογλυκαιμία.

Άρα, να λέμε τα πράγματα με το όνομά τους. Έχω λιγούρα ή έχω υπογλυκαιμία;

Αν έχεις συμπτώματα υπογλυκαιμίας, απευθύνσου άμεσα στον ιατρό σου! Αν έχεις λιγούρα, συνέχισε να διαβάζεις! 👇

Είναι τόσο σοβαρό να τρώω από ένα γλυκό τη μέρα;

Εξαρτάται. Το ότι τρως ένα γλυκό τη μέρα, δεν λέει τίποτα, αν δεν γνωρίζουμε:

❓ Πώς είναι η υπόλοιπη διατροφή σου;

❓ Πόση ποσότητα γλυκού καταναλώνεις;

❓ Πώς αισθάνεσαι για αυτό;

❓ Πόσο καλή είναι η κατάσταση της σωματικής και ψυχικής σου υγεία;

Συνεπώς, δεν μπορούμε μεμονωμένα να απαντήσουμε αν το να τρως ένα γλυκό κάθε μέρα μπορεί να αποτελεί μια προβληματική συμπεριφορά ή όχι.

Για παράδειγμα, το να τρως καθημερινά γλυκό μπορεί να είναι ο λόγος για τον οποίο το βάρος σου έχεις αυξηθεί, στην περίπτωση που αυτό το γλυκό οδήγησε στο να προσλαμβάνεις για ένα μεγάλο χρονικό διάστημα περισσότερες θερμίδες από αυτές που χρειάζεσαι. Από την άλλη, μπορεί να τρως κάθε μέρα από ένα γλυκό και το βάρος σου να παραμένει σταθερό. Σε μελέτες όπως αυτή έχει φανεί πως η λιγούρα για γλυκό σχετίζεται με αυξημένη περιφέρεια μέσης.

Ένας άλλος λόγος που μπορεί να μας προβληματίσουν οι λιγούρες είναι το τι ΑΝΤΙΚΑΘΙΣΤΟΥΝ. Αν αυτή η απογευματινή λιγούρα καλύπτεται με μερική σοκολάτα και μετά ξανατρώς απευθείας το βράδυ, τότε έχει χαθεί η ευκαιρία για ένα απογευματινό σνακ που θα μπορούσε να σου προσφέρει περισσότερη θρέψη.

Τέλος, αν χρειάζεσαι καθημερινά γλυκό προκειμένου να μπορέσεις να διαχειριστείς συναισθήματα όπως η λύπη, το άγχος κ.α., τότε αυτό που χρειάζεσαι είναι ψυχολογική υποστήριξη.

Ουσιαστικά, λοιπόν, είναι καλό να καταπολεμήσεις τις λιγούρες καθώς πολύ συχνά αποτελούν αιτία αύξησης βάρους, παραμέλησης πιο θρεπτικών τροφίμων καθώς και συναισθηματικών ξεσπασμάτων. 

Ας δούμε τώρα τους 6 πιο βασικούς για τρόπους να αντιμετωπίσεις την καθημερινή σου επιτακτική ανάγκη για γλυκό.

1. Ξεχώρισε την πείνα από τη λιγούρα και άκου το σώμα σου

Ένα από τα πρώτα πράγματα που μαθαίνω σε όποιον συνεργάζεται μαζί μου, είναι το να ξεχωρίζει το εάν αυτή τη στιγμή πεινάει ή έχει λιγούρα.

Αν πεινάς, προφανώς και θα φας. Θα φτιάξεις ένα ισορροπημένο γεύμα ή σνακ γεμάτο ενέργεια, θρέψη και απόλαυση προκειμένου να χορτάσεις.

Αν έχεις λιγούρα, χρειάζεται να κάνεις λίγο πίσω και να συνειδητοποιήσεις ότι δεν πρόκειται για μια ανάγκη του σώματός σου αλλά για μια γνωσιακή διαδικασία, που στην τελική δεν σου προσφέρει κάτι.

Σε αυτό θα σε βοηθήσει πολύ να οριοθετείς τα γεύματα και τα σνακ σου σαν ξεχωριστά επεισόδια μέσα στη μέρα, αντί για να έχεις π.χ. ένα κουλούρι Θεσσαλονίκης μου τσιμπολογάς όλη μέρα. Ακόμη, συνθέτοντας ισορροπημένα πιάτα, σιγουρεύεις ότι το σώμα σου είναι άνετα χορτάτο και πιθανώς δεν θα σε ενοχλήσει στο ενδιάμεσο μεταξύ των γευμάτων/ σνακ σου.

Τώρα, αν τελικά επιλέξεις να καταναλώσεις το γλυκό που τόσο λιγουρεύεσαι, άκου το σώμα σου για να σου πει πόσο χρειάζεται για να ικανοποιηθεί και σταμάτα εκεί. 💛

2. Καταπολέμησε τη συνήθεια αντικαθιστώντας τη με μια άλλη

Η λιγούρα σου πιθανώς αφορά καθαρά μια συνήθεια που έχεις αναπτύξει με τον καιρό: κάποτε ξεκίνησες να τρως ένα γλυκό μαζί με τον καφέ σου μετά τον μεσημεριανό ύπνο και τώρα νιώθεις ότι το χρειάζεσαι κάθε μέρα.

Το να αντικαταστήσεις μια συνήθεια με μια άλλη, αποτελεί μια κλασική τακτική όχι μόνο όσον αφορά τη διατροφή, αλλά και άλλες συνήθειες τις οποίες θέλουμε να σταματήσουμε, όπως το κάπνισμα, το να τρώμε τα νύχια μας ή να βλέπουμε 10 σερί επεισόδια The Office κάθε βράδυ. 🙊

Μερικοί τρόποι να αντικαταστήσεις τη συνήθεια της λιγούρας για γλυκό είναι:

• Να το αντικαταστήσεις με ένα πιο θρεπτικό τρόφιμο (π.χ. ένα φρούτο)
• Να ασχοληθείς με κάτι άλλο μακριά από την κουζίνα, το οποίο απαιτεί σκέψη
• Να πιείς νερό

Έχε κατά νου ότι όπως μια δραστηριότητα δεν γίνεται συνήθεια από τη μια μέρα στην άλλη, έτσι και δεν μπορεί να σταματήσει να υφίσταται εν μία νυκτί! Χρειάζεται χρόνο και προσήλωση προκειμένου να τα καταφέρεις, επομένως μην τα βάζεις με τον εαυτό σου και πάνω από όλα: ΣΥΝΕΧΙΣΕ ΚΑΙ ΜΗΝ ΤΑ ΠΑΡΑΤΑΣ! 💪

3. Μη στερείσαι!

Αν παρατήρησες, πουθενά ως τώρα δεν είπαμε ότι πρέπει να σταματήσεις να τρως γλυκά. Όχι, είπαμε να απαλλαχθείς από μια επίκτητη ανάγκη που σου επιβάλλει να καταναλώνεις καθημερινά ένα γλυκό, με αποτέλεσμα να νιώθεις ότι έχεις παγιδευτεί σε αυτήν την κατάσταση.

Αυτό όμως δεν σημαίνει ότι πρέπει να στερείσαι εξ ολοκλήρου τα γλυκά!

Μάλιστα, αν ξεκινάς να προσέχεις τη διατροφή σου και το πρώτο πράγμα που κάνεις είναι να τα κόψεις, τότε πιθανότατα αυτός είναι και ο λόγος που καταλήγεις να νιώθεις την ανάγκη να τα καταναλώσεις (σε μικρές ή μεγάλες ποσότητες).

Όσο πιο πολύ νιώθουμε ότι στερούμαστε κάτι, τόσο περισσότερο το αναζητάμε και το επιθυμούμε. Για παράδειγμα, είναι περισσότερο πιθανό να υπερκαταναλώσουμε μελομακάρονα τα Χριστούγεννα (αφού τα στερούμαστε όλη την υπόλοιπη χρονιά) παρά τα κόκκινα βραστά αυγά το Πάσχα (επειδή τα έχουμε διαθέσιμα οποτεδήποτε τα θελήσουμε και δεν μας κάνουν ιδιαίτερη εντύπωση).

Συνεπώς, θα μπορούσες να εντάξεις στη διατροφή σου το αγαπημένο σου γλυκό, με τρόπο τέτοιο που να μην υπερκαλύπτει την κατανάλωση άλλων τροφών και σε ένα πλαίσιο όπου αισθάνεσαι ότι έχεις την αυτοπεποίθηση να πεις «στοπ».

4. Τρώγε ενσυνείδητα

Έστω ότι επιλέξεις να καταναλώσεις το τρόφιμο το οποίο λιγουρεύεσαι. Κατανάλωσέ το ενσυνείδητα, προκειμένου να κατανοήσεις:

• Το θέλω όντως;
• Με ικανοποιεί;
• Πώς αισθάνομαι;
• Πόσο να φάω;
• Τι τρώω ακριβώς;

Σε μελέτες έχει φανεί πως το ενσυνείδητο τρώγειν μπορεί να αποτελέσει μέσο καταπολέμησης της λιγούρας, επομένως αξίζει να το δοκιμάσεις!

5. Φρόντισε την ψυχική σου υγεία

Η προτίμηση του ανθρώπου για γλυκό είναι έμφυτη και εμφανίζεται ήδη από όταν γεννιόμαστε. Εκτός όμως από αυτό το ένστικτο, οι εμπειρίες και το περιβάλλον γύρω μας συμβάλλουν στο να χρησιμοποιούμε το γλυκό ως μέσο χαλάρωσης: είναι κάτι οικείο που μας κάνει να νιώθουμε λίγο καλύτερα σε δύσκολες στιγμές.

Μάλιστα, σε μια μελέτη οι συμμετέχουσες γυναίκες που βίωναν άγχος είχαν 7,71 φορές περισσότερες πιθανότητες να εμφανίζουν λιγούρα για γλυκό!

Δεν είναι ακόμα πλήρως κατανοητό γιατί συμβαίνει αυτό, όμως φαίνεται να παίζουν ρόλο γονίδια, ορμόνες καθώς και τα προσωπικά χαρακτηριστικά και οι εμπειρίες του ατόμου.

Σε κάθε περίπτωση, αυτό που θέλω να θυμάσαι είναι πως ένα γλυκό δεν θα λύσει το πρόβλημα. Ούτε δύο γλυκά. Πρέπει να ασχοληθείς με την πηγή της πεσμένης σου ψυχολογίας. Είναι η δουλειά; Οι σχέσεις σου; Τα οικονομικά σου; Τα ψυχικά σου τραύματα;

Απευθύνσου σε έναν επαγγελματία ειδικό ψυχικής υγείας για να το αντιμετωπίσεις. Το φαγητό δεν είναι η λύση.

6. Κατανόησε τον κύκλο σου

Ίσως έχεις παρατηρήσει ότι μέσα στον κύκλο σου – και ειδικά τις μέρες πριν αδιαθετήσεις – η επιθυμία για γλυκό γίνεται πολύ πιο έντονη.

Ε, λοιπόν… δεν ξέρουμε για ποιο λόγο συμβαίνει αυτό!

Ίσως οφείλεται στο ότι τα γλυκά βοηθούν ενάντια στη χαμηλή ψυχολογία κάποιων γυναικών πριν την περίοδο, ενώ ίσως έχει να κάνει με την αναζήτηση της γλυκιάς γεύσης και μυρωδιάς που αυξάνεται μετά την ωορρηξία.

Σε μια μελέτη, η όρεξη και η λιγούρα (για σοκολάτα, γλυκά, αλμυρά κ.α.) γύρω στη 27η ημέρα του κύκλου, ενώ σε μια άλλη δεν φάνηκε κάτι τέτοιο.

Τι κάνεις λοιπόν τότε;

Η δική μου συμβουλή είναι να ακούσεις τη λιγούρα σου. Τις περισσότερες φορές, είναι μάταιο να προσπαθείς να την καταπολεμήσεις εκείνες τις μέρες. Κάνε επιλογές που καλύπτουν τη λιγούρα σου και ταυτόχρονα σου προσφέρουν ενέργεια και θρέψη και άκου το σώμα σου για να σταματήσεις στο σημείο που πρέπει.

Ποιο από αυτά τα 6 tips θα δοκιμάσεις πρώτο;

Συμπέρασμα

Αν νιώθεις ότι έχεις εγκλωβιστεί σε αυτήν την καθημερινή τεράστια ανάγκη για γλυκό και θέλεις να απαλλαχθείς από αυτή, χρειάζεται να ξεχωρίσεις την πείνα από τη λιγούρα, να πάψεις να στερείσαι, να ξεκινήσεις να τρως ενσυνείδητα και να βρεις εναλλακτικές που θα αντικαταστήσουν αυτή τη συνήθεια.

Παράλληλα, πρέπει να αφιερώσεις προσοχή στην ψυχική σου υγεία αλλά και να κατανοήσεις και να αγκαλιάσεις τον εμμηνορρυσιακό σου κύκλο.

Νακάκη Ιωάννα

Διαιτολόγος-Διατροφολόγος