Το πεπτικό έλκος ή  αλλιώς έλκος είναι μια χρόνια πάθηση του πεπτικού συστήματος, ιδίως του στομάχου και του δωδεκαδακτύλου που χαρακτηρίζεται από την δημιουργία μιας πληγής (έλκους) στην εσωτερική επιφάνεια του στομάχου ή της συνέχειας του δωδεκαδακτύλου. Μεγάλο ποσοστό του πληθυσμού παγκοσμίως πάσχει από αυτή την ιδιαίτερα συχνή πάθηση.

Συμπτώματα πεπτικού έλκους:

• Αίσθημα καύσου(καούρας) στην περιοχή της κοιλιάς έπειτα από κατανάλωση τροφής.
• Κοιλιακός πόνος, ο οποίος εκτείνεται μέχρι τον θώρακα.
• Αίσθημα φουσκώματος
• Ναυτία που προκαλείται από τη διαταραγμένη ισορροπία των οξέων στο στομάχι και παρουσιάζονται κυρίως το πρωί με το ξύπνημα. Μπορεί να συνοδεύεται από εμετό.
• Ανεξήγητη απώλεια βάρους και ανορεξία.
• Υπερβολική έκκριση σάλιου.
• Σκουρόχρωμα κόπρανα.

 Παράγοντες κινδύνου για την δημιουργία πεπτικού έλκους είναι οι εξής:

• Ελικοβακτηρίδιο  πυλωρού

Οι άνθρωποι που παρουσιάζουν λοίμωξη με το συγκεκριμένο μικρόβιο, θα εμφανίσουν πεπτικό έλκος. Ο τρόπος μετάδοσης δεν είναι ακόμη ξεκάθαρος.

• Τακτική λήψη μη στεροειδών αντιφλεγμονωδών φαρμάκων (ΜΣΑΦ)

Η λήψη μη στεροειδών αντιφλεγμονωδών φαρμάκων προκαλεί ερεθισμό στον βλεννογόνο του στομάχου και του λεπτού εντέρου. Οι ασθενείς που λαμβάνουν αυτά τα φάρμακα έχουν 5 φορές μεγαλύτερο κίνδυνο εμφάνισης πεπτικού έλκους σε σύγκριση με τον γενικό πληθυσμό.

• Λήψη άλλων φαρμάκων

Η λήψη ορισμένων άλλων φαρμάκων μαζί με ΜΣΑΦ, όπως στεροειδή, ασπιρίνη, αντιπηκτικά μπορεί να αυξήσει σημαντικά την πιθανότητα εμφάνισης ελκών.

• Ανθυγιεινός τρόπος ζωής

Κακές συνήθειες που επιβαρύνουν τον οργανισμό όπως το κάπνισμα και το στρες. Το κάπνισμα καθυστερεί σημαντικά την επούλωση των πληγών και αυξάνει τον κίνδυνο αιμορραγίας και διάτρησης. Το στρες από (τραύμα, έγκαυμα ή και ψυχολογική πίεση) είναι υπεύθυνο για την υπερέκκριση γαστρικού οξέος. Άλλοι παράγοντες είτε  για την εμφάνιση είτε για την χειροτέρευση της νόσου είναι η υπέρμετρη κατανάλωση αλκοόλ, η ηλικία, οι όγκοι, τραυματισμοί και η ακτινοθεραπεία.

• Η Κληρονομικότητα

Αυξημένες πιθανότητες για εμφάνιση έλκους έχουν βρεθεί σε συγγενής πρώτου βαθμού νοσούντων.

Πως γίνεται η εξέταση

Εκτός από τα συμπτώματα, το ιστορικό και την κλινική εξέταση, άλλες εξετάσεις που θα χρειαστούν μπορεί να περιλαμβάνουν:

• Εξετάσεις αίματος, κοπράνων
• Δακτυλική εξέταση του ορθού
• Ενδοσκόπηση- Γαστροσκόπηση
• Βιοψία

Αντιμετώπιση:

Η φαρμακευτική αγωγή αντιμετωπίζει το έλκος μειώνοντας ή εξουδετερώνοντας τα οξέα του στομάχου. Μερικές αλλαγές στον τρόπο ζωής σας, θα βοηθήσουν στην επανεμφάνιση ενός μελλοντικού έλκους στο στομάχι ή του δωδεκαδάκτυλου. Τέτοιες αλλαγές είναι,

• Διακοπή καπνίσματος, διότι το κάπνισμα επιδεινώνει τα συμπτώματα.
• Αποφυγή των ΜΣΑΦ(Μη-στεροειδή αντιφλεγμονώδη φάρμακα), εφόσον είναι εφικτό, όπως η ασπιρίνη.

Ποια συστατικά και τροφές θα πρέπει να αποφεύγονται

Μιας και πρόκειται για φλεγμονή, δηλαδή πληγή  μερικές τροφές μπορούν να προκαλέσουν  επιδείνωση των ελκών. Τέτοιες τροφές είναι τα όξινα, λιπαρά, πικάντικα τρόφιμα. Για να μειώσετε τα συμπτώματα στομαχικού πόνου λόγω του έλκους, καλό είναι να αποφύγετε:

• Καυτερές πιπεριές και μπαχαρικά, διότι ενδέχεται να ερεθίσουν περισσότερο το στομάχι σας.
• Καφές και σοκολάτα, διότι διεγείρουν την έκκριση οξέος και ενδέχεται να οξύνουν  τα συμπτώματα.
• Αλκοόλ
• Κόκκινα κρέατα.
• Λιπαρά τρόφιμα, τηγανιτά επεξεργασμένα τρόφιμα.
• Γάλα, ενώ η κατανάλωση γάλατος μπορεί να απαλύνει τον πόνο, δεν θεωρείται ευεργετική, διότι αναγκάζει το στομάχι να παράγει περισσότερο οξύ.
• Ανθρακούχα ποτά, ερεθίζουν το στομάχι.
• Εσπεριδοειδή, όπως λεμόνι και πορτοκάλι, εκ των οποίων η κατανάλωση τους ερεθίζει το στομάχι.

Ποια συστατικά και τροφές ενδείκνυνται:

Μια διατροφή με φρούτα, λαχανικά και δημητριακά ολικής άλεσης, βοηθάει το σώμα στην επούλωση του έλκους. Βοηθητικά, επίσης είναι:

• Μέλι, είναι ένα ισχυρό αντιβακτηριακό και έχει αποδεχθεί ότι αναστέλλει την ανάπτυξη του ελικοβακτηριδίου του πυλωρού.
• Τσάι και συγκεκριμένα το πράσινο.
• Πολυφαινόλες και φλαβονοειδή.
• Σκόρδο, το οποίο έχει αποδεχθεί ότι αναστέλλει την ανάπτυξη του ελικοβακτηριδίου.
• Προβιοτικά,

Τέλος,η  μαστίχα Χίου παίζει καθοριστικό ρόλο στην πρόληψη και θεραπεία παθήσεων του πεπτικού συστήματος.  Εκκρίνεται περισσότερο σάλιο και γαστρικό υγρό  κατά την διάρκεια της μάσησης, διευκολύνοντας έτσι την Πέψη. Η μαστίχα θα βελτιώσει την δυσπεψία και τα συμπτώματα της όπως είναι ο έντονος πόνος στο στομάχι, ο μετεωρισμός, το αίσθημα φουσκώματος, η δυσφορία και οι καούρες. Τέλος, σύμφωνα με μελέτες φαίνεται να θεραπεύει το πεπτικό έλκος που οφείλεται στο ελικοβακτήριδιο του πυλωρού.