Τσάι (πράσινο, μαύρο, άσπρο):
Το τσάι είναι το ζεστό ρόφημα που παράγεται από τα φύλλα του φυτού Camellia sinensis. Θεωρείται ότι το τσάι συγκομίστηκε για πρώτη φορά το 2700 π.Χ. στην Κίνα. Στις μέρες μας, το τσάι έχει ευρεία κατανάλωση σε παγκόσμιο επίπεδο. Μάλιστα, το τσάι είναι το πιο συχνά καταναλισκόμενο υγρό αμέσως μετά το νερό, ενώ ο καφές βρίσκεται στην τρίτη θέση όσον αφορά την παγκόσμια κατανάλωση.
Τσάι matcha:
Το Matcha είναι μια λεπτή πούδρα από 100% εκλεκτά και πολύ προσεχτικά επιλεγμένα (ποιότητας tencha) πράσινα φύλλα τσαγιού, αλεσμένα σε πετρώματα από γρανίτη, χωρίς καμία άλλη επεξεργασία. Έχει τη μεγαλύτερη ποσότητα αντιοξειδωτικών σε σύγκριση με οποιοδήποτε άλλο τσάι. Μεταξύ άλλων, βοηθάει τον μεταβολισμό, το ανοσοποιητικό και τη συγκέντρωση.
Καφεΐνη στο τσάι και τον καφέ:
Το πράσινο και το μαύρο τσάι έχουν καφεΐνη, ενώ το τσάι του βουνού ή τα υπόλοιπα αφεψήματα στα οποία αναφερθήκαμε δεν έχουν καφεΐνη.
Η δημοτικότητα της καφεΐνης ως φυσικό διεγερτικό είναι απαράμιλλη. H καφεΐνη έχει συνδεθεί με οφέλη για την υγεία, όπως αυξημένη εγρήγορση, βελτιωμένη αθλητική απόδοση, αυξημένη διάθεση και αυξημένο μεταβολισμό. Όμως, η υψηλή κατανάλωση καφεΐνης συνδέεται με καταστάσεις όπως άγχος, ανησυχία και δυσκολία στον ύπνο. Επιπλέον, ορισμένες μελέτες υποδεικνύουν ότι η τακτική κατανάλωση, ακόμη και σε μέτριες ποσότητες, μπορεί να προκαλέσει χρόνιους πονοκεφάλους και ημικρανίες. Για αυτό, καλό θα είναι η κατανάλωση καφέ και μαύρου ή πράσινου τσαγιού να μην ξεπερνά τα 3-4 ποτήρια ανά ημέρα. Ιδιαίτερα, κατά τις απογευματινές ώρες είναι προτιμότερο να επιλέγουμε αφεψήματα χωρίς καφεΐνη.
Η ποσότητα καφεΐνης στο τσάι ή τον καφέ μπορεί να ποικίλλει σημαντικά ανάλογα με την προέλευση, τον τύπο και την παρασκευή του ροφήματος. Τα φύλλα τσαγιού περιέχουν 3,5% καφεΐνη, ενώ οι κόκκοι καφέ έχουν 1,1–2,2%. Ωστόσο, για την παρασκευή καφέ χρησιμοποιείται μεγάλη ποσότητα κόκκων και η διαδικασία παρασκευής καφέ χρησιμοποιεί πιο ζεστό νερό, το οποίο εξάγει περισσότερη καφεΐνη από τους κόκκους. Επομένως, σε σύγκριση με τον καφέ (περίπου 80 mg/φλιτζάνι), το τσάι έχει σημαντικά λιγότερη καφεΐνη (περίπου 20-40 mg/φλιτζάνι).
Τσάι και υγεία:
Το τσάι περιέχει άφθονα φυτοχημικά, όπως πολυφαινόλες, χρωστικές, πολυσακχαρίτες, αλκαλοειδή, ελεύθερα αμινοξέα και σαπωνίνες. Μέχρι στιγμής, πολλές μελέτες έχουν αποδείξει ότι το τσάι έχει διάφορες ευεργετικές για την υγεία ιδιότητες, όπως αντιοξειδωτικές, αντιφλεγμονώδεις, ανοσορυθμιστικές, αντικαρκινικές, αντιδιαβητικές δράσεις, καρδιοπροστατευτικές, ηπατοπροστατευτικές ιδιότητες, καθώς και δράσεις κατά της παχυσαρκίας.
Τσάι, ανοσοποιητικό και Covid 19:
Έχει φανεί από πολλές μελέτες ότι κάποια συστατικά του τσαγιού, δηλαδή η γαλλική επιγαλοκατεχίνη (EGCG) του πράσινου τσαγιού και οι θεαφλαβίνες (TF) του μαύρου τσαγιού, έχουν ευεργετικές επιδράσεις στην υγεία, και μεταξύ άλλων αντιική δράση. Συγκεκριμένα, η γαλλική επιγαλοκατεχίνη αναγνωρίζεται ως ένα πολυλειτουργικό βιοδραστικό μόριο που επιδεικνύει αντικαρκινικές, αντιφλεγμονώδεις, αντιβακτηριακές, αντιοξειδωτικές επιδράσεις. Οι θεαφλαβίνες έχουν επίσης ευρέως φάσματος βιολογικές ιδιότητες, όπως αντικαρκινικές, αντιικές, αντιφλεγμονώδεις, αντιοξειδωτικές και αντιβακτηριδιακές ιδιότητες.
Σίγουρα, και οι δύο πολυφαινόλες του τσαγιού χρειάζονται περαιτέρω λεπτομερή αξιολόγηση για να επικυρωθούν οι εφαρμογές τους κατά του COVID-19. Οι θεαφλαβίνες μπορούν να χρησιμοποιηθούν ως καλοί προφυλακτικοί παράγοντες. Η γαλλική επιγαλλοκατεχίνη και τα σταθερά λιπόφιλα παράγωγά της θα μπορούσαν επίσης να είναι πιθανοί προφυλακτικοί καθώς και θεραπευτικοί παράγοντες έναντι του κορωνοϊού.
Βιβλιογραφία:
Stavric B, Klassen R, Watkinson B, Karpinski K, Stapley R, Fried P. Variability in caffeine consumption from coffee and tea: possible significance for epidemiological studies. Food Chem Toxicol. 1988 Feb;26(2):111-8.
Mhatre S, Srivastava T, Naik S, Patravale V. Antiviral activity of green tea and black tea polyphenols in prophylaxis and treatment of COVID-19: A review. Phytomedicine. 2021 May;85:153286.
Chandrasekara A, Shahidi F. Herbal beverages: Bioactive compounds and their role in disease risk reduction – A review. J Tradit Complement Med. 2018 Aug 9;8(4):451-458.
Boros K, Jedlinszki N, Csupor D. Theanine and Caffeine Content of Infusions Prepared from Commercial Tea Samples. Pharmacogn Mag. 2016;12(45):75-79.
Ομάδα Dietitian’s Diary